Powszechna Deklaracja Praw Człowieka uchwalona przez ONZ w 1948 roku
Najważniejsze daty i wydarzenia historyczne dnia: 10 grudnia
Wydarzenia w Polsce
1261 – Książę Bolesław V Wstydliwy potwierdził nadanie Mieszka Starego z roku 1145 dla klasztoru cystersów w Lądzie.
1279 – W krypcie kościoła franciszkanów w Krakowie został pochowany książę Bolesław V Wstydliwy.
1671 – Sułtan Imperium Osmańskiego Mehmed IV wypowiedział wojnę Polsce.
1789 – Na posiedzeniu Sejmu odczytano list króla Prus Fryderyka Wilhelma II, w którym obiecywał on zawarcie sojuszu z Rzecząpospolitą pod warunkiem przeprowadzenia reform ustrojowych i wzmocnienia władzy wykonawczej w państwie.
1796 – Nowy car Paweł I ogłosił amnestię dla uczestników insurekcji kościuszkowskiej przebywających na zesłaniu w Rosji.
1830 – Powstanie listopadowe: Franciszek Ksawery Drucki-Lubecki i Jan Jezierski zostali wydelegowani przez dyktatora gen. Józefa Chłopickiego do Sankt Petersburga na rozmowy z carem Mikołajem I, które miały doprowadzić do polubownego zakończenia konfliktu.
1920 – Utworzono diecezję łódzką.
1956 – Rada Państwa wydała dekret przywracający Katowicom i województwu katowickiemu pierwotne nazwy.
1966 – Ukazał się debiutancki album zespołu Czerwone Gitary To właśnie my.
1980 – Powstał Instytut Nauk Ekonomicznych PAN.
2007 – Wystartowała Biełsat TV.
2011 – Leszek Miller został ponownie wybrany na przewodniczącego SLD.
Wydarzenia na świecie
741 – Zachariasz został papieżem.
1041 – Michał V Kalafates został cesarzem bizantyńskim.
1520 – W Wittenberdze Marcin Luter spalił publicznie wydaną przez papieża Leona X bullę Exsurge Domine, zawierającą potępienie i wzywającą do odwołania jego nauk.
1684 – W Royal Society została odczytana przez Edmunda Halleya, odwołująca się do praw Keplera, praca Isaaca Newtona De Motu Corporum o pojęciu grawitacji i jej wpływie na orbity planet. Praca ta obejmowała początki praw ruchu, które zostały szerzej omówione w Principiach.
1868 – W Londynie uruchomiono pierwszą na świecie uliczną sygnalizację świetlną.
1889 – Amerykanin George Stafford Parker opatentował swoje pierwsze wieczne pióro.
1903 – Maria Skłodowska-Curie, Pierre Curie i Henri Becquerel odebrali Nagrodę Nobla w dziedzinie fizyki.
1905 – Henryk Sienkiewicz odebrał literacką Nagrodę Nobla.
1911 – Maria Skłodowska-Curie odebrała Nagrodę Nobla w dziedzinie chemii.
1924 – Władysław Reymont odebrał literacką Nagrodę Nobla.
1948 – ONZ uchwaliła Powszechną Deklarację Praw Człowieka.
1980 – Czesław Miłosz odebrał literacką Nagrodę Nobla.
1983 – Danuta Wałęsa, w imieniu swego męża Lecha, odebrała w Oslo Pokojową Nagrodę Nobla.
1996 – Wisława Szymborska odebrała literacką Nagrodę Nobla.
2001 – Premiera filmu fantasy Władca Pierścieni: Drużyna Pierścienia w reżyserii Petera Jacksona.
2007 – Cristina Fernández de Kirchner jako druga kobieta (po Isabel Perón) objęła urząd prezydenta Argentyny.
2009 – W Dublinie otwarto Most im. Samuela Becketta.
Powszechna Deklaracja Praw Człowieka uchwalona została przez Zgromadzenie Ogólne ONZ w dniu 10 grudnia 1948 roku w Paryżu, prace nad nią trwały od roku 1947.
Historia
Na jej uchwaleniu zaważyły wydarzenia drugiej wojny światowej. Kiedy zbrodnie nazistowskich Niemiec wyszły na jaw, uznano, że Karta Narodów Zjednoczonych jedynie ogólnie formułuje prawa człowieka, dlatego też na konferencji w San Francisco wysunięto propozycję utworzenia karty praw człowieka; jej opracowaniem zająć się miała Komisja Praw Człowieka powołana przez Radę Gospodarczą i Społeczną. Główną rolę w tworzeniu Deklaracji odegrali Kanadyjczyk John Peters Humphrey (wówczas Dyrektor Wydziału Praw Człowieka w Sekretariacie ONZ), René Cassin z Francji, Eleanor Roosevelt, Charles Malik z Libanu oraz Peng-chun Chang z Chin. Deklarację przyjęto bez głosu sprzeciwu. Wstrzymało się od głosu osiem krajów: Arabia Saudyjska, RPA oraz państwa komunistyczne, w tym Polska. Ponieważ została przyjęta jako rezolucja, deklaracja nie miała wiążącego charakteru. Powszechną Deklarację Praw Człowieka można uznać za pierwsze znaczące dokonanie ONZ w dziedzinie ochrony praw człowieka.
Treść
Rozpoczyna się Preambułą, po niej następuje 30 artykułów. Pierwsze trzy artykuły poświęcone są Wolności, Równości i Braterstwu – zasadom uznanym już przez Wielką Rewolucję Francuską.
Niektóre z postanowień Deklaracji:
każdy człowiek jest wolny
niestosowanie dyskryminacji
prawo do sądu
prawo do sprawiedliwego procesu
prawo do własności
prawo do zrzeszania się
wyrzeczenie się niewolnictwa
zagwarantowanie ochrony prywatności
zakaz tortur i nieludzkiego traktowania
Inne wartości potwierdzone przez Deklarację to:
wolność sumienia
wolność wyznania i wolność do zmiany wyznania
równość płci
Charakter prawny
W momencie powstania Deklaracja była jedynie standardem – jako rezolucja Zgromadzenia Ogólnego nie tworzyła prawa międzynarodowego. W tej chwili większość prawników zajmujących się prawem międzynarodowym uważa ją za prawo zwyczajowe, z czego wnioskują jej powszechne obowiązywanie. Na bazie Deklaracji w 1966 roku uchwalono Międzynarodowe Pakty Praw Człowieka, które jako umowy międzynarodowe od początku obowiązywały wszystkie Państwa – Strony. Deklaracja do dziś jest podstawą systemu ochrony praw człowieka ONZ.
Ciekawostki
W porównaniu do Paktów Praw Człowieka, które zostały uchwalone na podstawie Deklaracji zawiera ona więcej o dwa prawa- prawo do własności oraz prawo do azylu. Państwa przyjmujące ostatecznie wycofały te dwa prawa z uchwalonych później dokumentów, ze względu na ich wiążący charakter.
Powszechna Deklaracja Praw Człowieka została umieszczona w Księdze Rekordów Guinessa, jako najczęściej tłumaczony dokument. Na stronie ONZ można znaleźć aż 300 wersji językowych.
źródło: Wikipedia
zdjęcie 1. Eleanor Roosevelt z Powszechną deklaracją praw człowieka
By http://www.fdrlibrary.marist.edu/photos.html
- Historia
